SoTTTT AG - Theo Báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường An Giang, trong năm 2017, trên địa bàn tỉnh đã xảy ra 54 điểm sạt lở đất bờ sông, kênh, rạch, (An Phú: 16 điểm, Chợ Mới: 07 điểm, Tân Châu: 16 điểm, Phú Tân: 14 điểm, Châu Phú: 01 điểm), với chiều dài bị sạt lở 4.171 m, ảnh hưởng đến 221 căn nhà, có 18 căn nhà đã sụp hoàn toàn xuống sông, 02 căn nhà bị sụp một phần cùng với nhiều tài sản và các công trình hạ tầng khác, đã di dời khẩn cấp 149 căn, phải di dời thêm 52 hộ dân vùng lân cận có nguy cơ tiếp tục xảy ra sạt lở, ước thiệt hại do sạt lở khoảng 99,51 tỷ đồng. Trong đó có một số vụ điển hình như vụ sạt lở nghiêm trọng tại tổ 12, ấp Mỹ Hội, xã Mỹ Hội Đông; rạch Ông Chưởng thuộc huyện Chợ Mới; khu vực ấp Tắc Trúc, xã Nhơn Hội, huyện An Phú…
Từ tháng 01 đến 23 tháng 2 năm 2018 đã xảy ra 06 vụ sạt lở ở các huyện, thị xã, thành phố: An Phú (2), Tân Châu (1), Châu Phú (1), Long Xuyên (1), Chợ Mới (1) với chiều dài sạt lở 260m, mất diện tích đất khoảng 1.595m2 đất, làm ảnh hưởng và phải di dời khẩn cấp 10 căn nhà (trong đó có 04 căn bị sụp một phần xuống sông), thiệt hại ước tính khoảng 835,5 triệu đồng.
Theo công tác quan trắc và cảnh báo sạt lở được thực hiện định kỳ 02 lần/năm (tháng 4 và tháng 11) được duy trì từ 2007 đến nay. Kết quả quan trắc đợt II năm 2017 cảnh báo cho mùa khô năm 2018 cho thấy có tổng số 51 đoạn sông, với tổng chiều dài 162.550m có nguy cơ sạt lở. So với kết quả cảnh báo sạt lở năm 2017, vẫn giữ nguyên 6 đoạn được cảnh báo ở mức độ đặc biệt nguy hiểm; 31 đoạn ở mức độ nguy hiểm, 11 đoạn ở mức độ trung bình và 3 đoạn ở mức độ nhẹ. Trong đó cảnh báo mức độ đặc biệt nguy hiểm đối với 06 đoạn có nguy cơ xảy ra sạt lở rất cao và mức độ ảnh hưởng, thiệt hại lớn, cần có giải pháp phòng tránh và hạn chế thiệt hại do sạt lở gây ra, gồm:
- Đoạn Sông Hậu chảy qua xã Châu Phong, Tx. Tân Châu: dài 6.900m, trong đó sạt lở mạnh thuộc 2 ấp Vĩnh Tường 1 và Vĩnh Lợi 2, dài 4.400m.
- Đoạn Sông Hậu chảy qua xã Bình Mỹ, huyện Châu Phú: dài 1.900m, kéo dài từ Vàm Kênh Cây Dương đến Bến phà Năng Gù, trong đó trọng yếu tại khu vực Trường Tiểu học A Bình Mỹ (điểm 2).
- Đoạn Sông Hậu chảy qua xã Mỹ Hòa Hưng, Tp. Long Xuyên: khu vực ấp Mỹ Thuận và ấp Mỹ Khánh, dài 3.300m.
- Đoạn Sông Hậu chảy qua Phường Bình Đức, Bình Khánh, Mỹ Bình, Tp. Long Xuyên: Từ Bến đò Cần Xây đến đuôi kè Mỹ Bình, dài 4.300m.
- Đoạn Sông Hậu chảy qua xã Mỹ Hội Đông có chiều dài 3.000m, được chia làm 2 đoạn, đoạn thượng nguồn (khu vực Chợ xã, ngã 3 Sông Hậu và Sông Vàm Nao) dài 200m, đoạn hạ nguồn dài 2.800m (khu vực tập trung lò gạch).
- Đoạn Sông Vàm Nao chảy qua huyện Chợ Mới: từ xã Kiến An đến xã Mỹ Hội Đông (3.000m).
Đồng thời, theo dự báo của Đài khí tượng thủy văn tỉnh An Giang, Đài khí tượng thủy văn Nam bộ, Đài khí tượng thủy văn Quốc gia nhận định Đầu nguồn sông Cửu Long, mực nước trên sông Tiền tại Tân Châu và trên sông Hậu tại Châu Đốc dao động theo thủy triều. Khu vực nội đồng Tứ giác Long Xuyên, mực nước sẽ xuống dần. Lưu lượng nước thượng nguồn sông Mekong sẽ về qua sông Tiền, sông Hậu ở mức cao nên nhiều khả năng xâm nhập mặn mùa khô năm 2018 sẽ không sớm, mức độ cũng không gay gắt. Tuy nhiên, dự báo khả năng tiếp tục xảy ra sạt lở tại các khu vực cảnh báo trên là rất cao do tình hình thời tiết, khí tượng, thuỷ văn bất thường. Do đó tiếp tục cảnh báo Chính quyền địa phương cần thường xuyên tăng cường theo dõi, cảnh báo người dân, thông báo ngay khi phát hiện dấu hiệu sạt lở; có giải pháp bảo vệ đường bờ tại các khu vực đoạn cua cong; cắm biển báo cảnh báo khu vực sạt lở; có kế hoạch đề xuất nạo vét khơi thông chỉnh trị dòng chảy hạn chế sạt lở.
Song song đó, Để hạn chế thiệt hại về người và tài sản do sạt lở đất bờ sông, Sở Tài nguyên và Môi trường đề xuất một số nhiệm vụ, giải pháp để phòng ngừa, ứng phó căn cơ trong thời gian tới như:
Thứ nhất, các Sở, ngành có liên quan, UBND cấp huyện và cấp xã tiếp tục tăng cường hơn nữa công tác cảnh báo, phòng chống và khắc phục hậu quả sạt lở đất bờ sông trên địa bàn tỉnh An Giang theo chỉ đạo của UBND tỉnh tại Chỉ thị số 17/2006/CT-UBND ngày 13/9/2006.
Thứ hai, Sở Tài nguyên và Môi trường tiếp tục cùng với UBND cấp huyện tổ chức đo vẽ địa hình đáy sông, xây dựng hệ thống bản đồ địa hình làm cơ sở cho việc tính toán điều chỉnh vị trí các mỏ khai thác cát sông và đề xuất chỉnh trị dòng chảy, tiếp tục gia tăng thời lượng, tầng suất quan trắc, cảnh báo sạt lở; tổ chức cắm biển báo và tuyên truyền vận động nhân dân ý thức phòng tránh sạt lở, hạn chế việc phát sinh nhà ở trên bờ sông kênh rạch. Đẩy nhanh tiến độ triển khai lập, quản lý hành lang bảo vệ nguồn nước theo quy định tại Nghị định 43/2015/NĐ-CP ngày 6/5/2015 của Chính phủ.
Thứ ba, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Nông nghiệp phát triển nông thôn tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chuyên môn, các nhà khoa học của các Bộ ngành trung ương khảo sát, đánh giá, nghiên cứu sâu, tổng thể về chế độ dòng chảy, quy luật thủy văn, các nguyên nhân gây sạt lở.
Thứ tư, Tiếp tục tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc khai thác cát sông trái phép, xử lý nghiêm các sai phạm.
Thứ năm, Sở Nông nghiệp phát triển nông thôn phối hợp với các cơ quan nghiên cứu khoa học đề xuất các giải pháp công trình hợp lý, phù hợp với năng lực của tỉnh nhưng hạn chế được nguy cơ sạt lở. Tranh thủ vốn Trung ương để đầu tư các cụm tuyến dân cư cho các khu vực có nguy cơ sạt lở nguy hiểm.
Đồng thời kiến nghị UBND cấp huyện và các sở ngành liên quan rà soát chấn chỉnh công tác Quản lý Nhà nước, đề xuất giải pháp quản lý nhà nước về giao thông, xây dựng trên khu vực bờ sông kênh rạch và khu vực cảnh báo sạt lở; do sạt lở có nguy cơ trên diện rộng, trên nhiều địa bàn ảnh hưởng đến nhiều hộ dân nên kiến nghị UBND Tỉnh cần chỉ đạo UBND cấp huyện rà soát điều chỉnh quy hoạch giao thông, dân cư trên địa bàn đồng bộ, định hướng di dời dân lâu dài, ổn định cuộc sống gắn với mục tiêu phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn huyện. Tiến hành khoanh vùng các khu vực sạt lở, cắm mốc giới hạn hành lang sạt lở nguy hiểm và trên cơ sở đó, tiến hành thống kê và lập kế hoạch di dời ra khỏi khu vực sạt lở. Quy trách nhiệm cho UBND cấp huyện trong việc để phát sinh nhà ở, công trình trên bờ sông kênh rạch trái phép./.
Nguồn: BC 43/BC-STNMT ngày 02 tháng 3 năm 2018 và các bản tin dự báo của Đài khí tượng thủy văn tỉnh An Giang, Đài khí tượng thủy văn Nam bộ
